De publicatie Hélio Oiticica sluit aan bij de gelijknamige tentoonstelling over het werk van de Braziliaanse kunstenaar Hélio Oiticica (1937 – 1980). Witte de With en de Galerie Nationale du Jeu de Paume hebben in samenwerking met de Fundació Antoni Tàpies en het Centro de Arte Moderna of the Fundação Calouste Gulbenkian in Europe, het Walker Art Center Minneapolis in de Verenigde Staten geprobeerd om het oeuvre van Hélio Oiticica de bekendheid te geven die het verdient.
Het concept van de tentoonstelling werd geïntroduceerd door Chris Dercon in het tentoonstellingsprogramma van Witte de With Center for Contemporary Art in Rotterdam, en door Catherine David in het programma van de Galerie Nationale du Jeu de Paume in Parijs, onder directie van Alfred Pacquement. Het is niet toevallig dat de twee, op dat moment nieuwe instituten, ongehinderd door het verleden of de aanwezigheid van een collectie, dit boek en deze tentoonstelling onder hun vleugels namen. Dit werk van Oiticica was zowel in Nederland als in Frankrijk op zijn plek. Ten eerste was er Oiticica’s ongebreidelde fascinatie voor de voorspellingen van Mondriaan, waardoor de kunstenaar zelf heeft voorgesteld om de tentoonstelling te noemen naar Oiticica’s werk Homage to Mondrian. Tussen de Braziliaanse en Franse moderne bewegingen is altijd een sterke, gezamenlijke verbintenis geweest.
Hélio Oiticica’s activiteiten waren sterk gelinkt aan sociale en culturele ontwikkelingen in Brazilië. Ondanks dat hij lokale roots heeft, is zijn kunst niet lokaal georiënteerd. Tegelijkertijd kan zijn kunst, ondanks het ontstaan in een internationale beweging zoals het neo-concretisisme niet worden opgenomen in een idee van internationale kunst zoals geconstrueerd door het Westen. Voor Witte de With is Oiticica’s werk bijzonder relevant omdat het het stereotype van eurocentrische opvattingen over de Latijns-Amerikaanse cultuur overschrijdt, en zo juist geen dualisme in de hand werkt.
Hélio Oiticica was een rusteloze dwaler. Zijn kunst en leven stellen dat dwalen de basis activiteit is die iemand moet ondernemen wanneer men met de wereld wordt geconfronteerd. Dit aspect van Hèlio Oiticicas oeuvre speelt een rol in het boek en de tentoonstelling. De ambitie van dit project was opbouwende kritiek te brengen op de manier waarop er in het algemeen met kunst wordt omgegaan. “To assume a critical position: the aspirin or the cure? Or the screwing: of paternalism, of inhibition, of guilt,” schreef Hélio Oiticica in 1970.