De eerste sessie als onderdeel van Black Figures, Black Voices richt zich op de documentaire Zwart Belicht; Painted black (2008) waarin Tessa Boerman de verborgen verhalen achter zwarte personages in 17de-eeuwse Nederlandse en Vlaamse schilderijen blootlegt. Door werken van bijvoorbeeld Pieter Paul Rubens, Rembrandt en minder bekende schilders in een nieuw licht te plaatsen, nodigt de film ons uit om te kijken naar wat bedoeld was om zichtbaar te zijn, maar vaak over het hoofd werd gezien. In reactie op Zwart Belicht gaat Valika Smeulders (onderzoeker aan het KITLV/ Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies) in gesprek met Boerman over representatie, koloniale geschiedenis en kunsthistorische canons, en leest performer Naomi Veldwijk voor uit de dichtbundel Voyage of the Sable Venus (2015) van Robin Coste Lewis.

Meer over Zwart Belicht: Painted Black (documentaire, Tessa Boerman, 2008)

Zwart Belicht; Painted Black onthult op pijnlijke wijze hoe de dominante koloniale blik een blinde vlek heeft gecreëerd voor de artistieke representatie en historische aanwezigheid van zwarte mensen in het (pre) 17de-eeuwse Europa. Zij waren overduidelijk aanwezig, maar bleven nog eeuwen onzichtbaar. De naamloze figuur uit het boek 'Invisible Man' van Ralph Ellison beschrijft het als volgt: "Ik ben onzichtbaar, moet je begrijpen, simpelweg omdat mensen wijgeren me te zien..." Deze documentaire heeft de vorm van een visuele detective en onderzoekt deze verborgen figuren. Ze worden in verband gebracht met zowel hun historische context als met hun relevantie in het nu. Door in te zoomen op deze schilderijen komt een obscure historische realiteit aan het licht, een realiteit die maar moeilijk teruggevonden kan worden in geschreven tekst. Het getuigt van het belang van een grondige herevaluatie van onze blik en referentiekaders.

Programma

19:00 uur: Opening met poëzielezing door Naomi Veldwijk
19:10 uur: Welkomstwoord & introductie namens ASCA
19:20 uur: Vertoning “Zwart Belicht" (Engelse ondertiteling) & kort vraaggesprek
20:30 uur: Pauze
20:45 uur: Poëzielezing
20:50 uur: Gesprek tussen Tessa Boerman & Valika Smeulders
21:30 uur: Vraaggesprek met het publiek
21:50 uur: Slotgedicht
22:00 uur: Einde