Wendelien van Oldenborgh — Cinema Olanda: Platform

Witte de With verandert in een flexibel platform voor groepen en personen die een inspiratiebron vormden voor Cinema Olanda, de presentatie van kunstenaar Wendelien van Oldenborgh en curator Lucy Cotter in het Nederlandse paviljoen op de 57ste Biënnale van Venetië (2017). De wisselende presentaties en zes weken publiek programma worden mede-samengesteld door: Quinsy Gario (kunstenaar, dichter), Charl Landvreugd (kunstenaar, curator, schrijver), Patricia Pisters en Esther Peeren (ASCA, Universiteit van Amsterdam), New Urban Collective (Jessica de Abreu, Mitchell Esajas), en First Things First (Katayoun Arian; onderzoeker, curator en schrijver, Louise Autar; activist en organisator, en Max de Ploeg; activist en cultureel/politiek programmamaker).

Cinema Olanda: Platform is een tentoonstelling die zich voortdurend verder ontwikkelt, met als integraal onderdeel een zes weken durend live programma. Cinema Olanda: Platform ligt in het verlengde van Cinema Olanda, de presentatie van Wendelien van Oldenborgh en curator Lucy Cotter in het Nederlandse paviljoen op de Biënnale van Venetië (2017). Cinema Olanda: Platform bij Witte de With ligt in het verlengde van de presentatie in Venetië. Het project maakt de cirkel rond voor de in Rotterdam gevestigde kunstenaar, en betekent een thuiskomst van de hoofdthematiek uit de tentoonstelling: het (inter)nationale beeld van Nederland ten opzichte van actuele veranderingen in het Nederlandse culturele en politieke landschap.

Activisten, kunstenaars, filmmakers en onderzoekers zijn uitgenodigd om een reeks live evenementen samen te stellen en hun praktijk te presenteren in een flexibele opstelling met filminstallaties van Van Oldenborgh. Cinema Olanda: Platform omvat onder meer live opnames van Quinsy Gario’s talkshow ‘Roet in Het Eten’, een programma van filmvertoningen en lezingen samengesteld door de Amsterdam School for Cultural Analysis (ASCA), en een archiefproject voor The Black Archives, uitgevoerd door New Urban Collective, met verdere bijdragen van Tessa Boerman (filmmaker) en Wayne Modest (Head of the Research Center for Material Culture, Nationaal Museum van Wereldculturen).

Programma: 

Opening Weekend (16 t/m 18 juni)

Lezingen, performances en filmvertoning van Wendelien van Oldenborgh, Prologue: Squat / Anti-Squat (2016). Met bijdragen van: Charl Landvreugd (kunstenaar, curator, schrijver) Wayne Modest (Hoofd Research Center for Material Culture, Nationaal Museum van Wereldculturen), een optreden van de band Addiction en een OMI architectuurfietstocht door Pendrecht.

The Black Archives on Tour: verborgen verhalen van zwart verzet in Nederland (19 t/m 25 juni)

Onderdeel van dit programma van lezingen, filmvertoningen en gesprekken, samengesteld door New Urban Collective (Jessica de Abreu, Mitchell Esajas), zijn sessies rondom de zwartepietendiscussie (20 juni) en de verborgen verhalen van zwart verzet en radicale zwarte denkers, met een lezing van Dr. Kehinde Andrews (Associate Professor Sociology, Birmingham University). Andre Reeder (filmmaker) en Ernestine Comvalius (directeur Bijlmerparktheater en theatermaker) behandelen Surinaamse emancipatiebewegingen zoals LOSON/SAWO. Het live archiveren van een omvangrijke schenking aan The Black Archives, een project van New Urban Collective, is onderdeel van de tentoonstelling.

Roet in het eten (26 juni t/m 2 juli)

Met zijn talkshow wil Quinsy Gario (kunstenaar, dichter) inzichten en perspectieven bieden om het publieke debat in Nederland te verrijken. Roet in het eten begon in 2012 op het Amsterdamse multiculturele radiostation MART Radio en werd twee jaar later een televisieshow op RTV-7, een kanaal gericht op de Caraïben en Zuid Amerika, en Youtube. De talkshow werd opgenomen in het Hugo Olijfveldhuis, thuisbasis van de Vereniging Ons Suriname. Op dinsdag 27 juni en zaterdag 1 juli neemt Gario voor Cinema Olanda: Platform twee nieuwe uitzendingen van de talkshow op. Gedurende Gario’s programmaweek zijn eerdere uitzendingen in de tentoonstellingsruimte te bekijken.

Black Figures, Black Voices (3 t/m 9 juli)

Een programma samengesteld door deelnemers van de Amsterdam School for Cultural Analysis (ASCA), Universiteit van Amsterdam en ASCA-voorzitters Patricia Pisters en Esther Peeren. De eerste sessie (4 juli) vertrekt vanuit Zwart Belicht (2008), de documentaire van Tessa Boerman over zwarte personen op (pre) 17de-eeuwse schilderijen uit Nederland en Vlaanderen. In reactie op Zwart Belicht spreekt Valika Smeulders (onderzoeker aan het KITLV/Koninklijk Nederlands Instituut van Taal-, Land- en Volkenkunde) met Boerman over kwesties rondom representatie, koloniale geschiedenis en kunsthistorische canons. Performer Naomi Veldwijk leest tot slot uit de dichtbundel Voyage of the Sable Venus (2015) van Robin Coste Lewis. Een tweede sessie (6 juli) is gericht op het werk van de Surinaams-Nederlandse dichter en schrijver Edgar Cairo en omvat een discussie onder leiding van Charl Landvreugd (kunstenaar, curator, schrijver) over het belang van Cairo’s werk. Ook worden delen getoond van Cindy Kerseborns documentaire Edgar Cairo: Ik ga dood om jullie hoofd (2011).

Dekoloniale Opties: De toekomst van het dekoloniseren met First Things First (10 t/m 16 juli)

Dit programma, samengesteld door First Things First, stelt de kritische bevraging en bediscussiëring van kolonialiteit in de Nederlandse samenleving en daarbuiten centraal. Gedurende drie events in de week van 10 t/m 16 juli wordt deze veelomvattende kwestie behandeld aan de hand van vijf stadia van bewustwording, zoals geformuleerd door kunstenaar en schrijver Grada Kilomba in haar boek Plantation Memories (2008). In haar kunst en publicaties introduceert Kilomba de begrippen Ontkenning, Schuld, Schaamte, Erkenning en Herstel als instrumenten om de verschillende, naast elkaar bestaande dimensies van koloniale machtsstructuren te begrijpen en eraan te ontstijgen. Door deze stadia in te zetten binnen een community-gestuurd programma, wil First Things First de kloof tussen verschillende groepen en gemeenschappen overbruggen, om te bouwen aan solidariteit. Dekoloniale opties: de toekomst van het dekoloniseren is een open uitnodiging om de verschillende manieren te overwegen hoe we ons kunnen ontworstelen aan een door kolonialiteit gestuurd keurslijf en door koloniale erfenis gestuurde kennis. Dit weekprogramma wordt afgesloten met de performance ILLUSIONS, door Grada Kilomba. First Things First bestaat uit Katayoun Arian (onderzoeker, onafhankelijk curator, schrijver), Max de Ploeg (programmeur politiek en cultureel) en Louise Autar (activist en organisator).

Holland Mijn Mars (17 t/m 23 juli)

Charl Landvreugd (kunstenaar, curator, schrijver) presenteert een audiovisuele installatie gebaseerd op vier individuele migratieverhalen en een performance die migratie over de as van seksualiteit nader bekijkt. Het eerste verhaal dat aan de basis ligt van deze installatie en performance is Kon Hesi Baka (1967) van Henk Barnard. Het behandelt migratie vanuit het perspectief van een jong Surinaams meisje in de periode dat het land onafhankelijk werd. Het tweede verhaal is Koewatra Djodjo (1979) van Edgar Cairo, over een jonge man en zijn kennismaking met de grote stad. How to make love to a negro without getting tired (1976) door Dany Laferrière gaat over het proces van thuisvoelen in de metropolis. Wan Pipel (1976) van Pim de la Parra diept concepten van ontluistering, trouw en thuishoren uit. Deze combinatie van teksten legt een narratief over migratie bloot en toont de tijdloosheid van het onderwerp. Het kostuumontwerp voor deze performance is door Marga Weimans.

Tentoonstelling

De tentoonstelling omvat ook eerdere filminstallaties van Van Oldenborgh, waaronder The Basis for a Song (2005), Maurits Script (2006), Instruction (2009) en Supposing I love you. And you also love me (2011). Op verschillende manieren onderzoeken deze films de botsingen, confrontaties en geschiedenissen van getolereerde vormen van sociale controle, zoals kolonialisme, nationalisme, en interpersoonlijke verhoudingen tussen diegenen die deze kwesties proberen te duiden en zij die ze bevechten.

The Black Archives

Cinema Olanda: Platform zal tijdelijk ruimte bieden aan een project van New Urban Collective: het publiek archiveren van een omvangrijke nieuwe schenking voor The Black Archives. The Black Archives beheert collecties boeken, manuscripten en documenten over zwarte geschiedenis en cultuur in en buiten Nederland. Dit archief vormde een inspiratiebron voor de twee nieuwe films van Van Oldenborgh, inclusief de titelfilm die zij speciaal voor Venetië maakte. Cinema Olanda (2017), deels opgenomen in de Rotterdamse wijk Pendrecht, verwijst onder meer naar de Surinaamse politiek activist Otto Huiswoud, erkend als een van de eerste zwarte leden van de Amerikaanse communistische beweging. Prologue: Squat/Anti-Squat (2016) besteedt aandacht aan de Surinaams-Antilliaanse kraakbeweging van de jaren zeventig, in relatie gebracht met twee recente kraakacties. Een speciale filmvertoning van Prologue: Squat/Anti-Squat (2016) zal plaatsvinden gedurende de looptijd van de tentoonstelling.

Over Cinema Olanda

Cinema Olanda: Platform bij Witte de With is ontwikkeld en georganiseerd door kunstenaar Wendelien van Oldenborgh en curator Lucy Cotter, samen met Witte de With-directeur Defne Ayas en curator Natasha Hoare, en de Amsterdam School for Cultural Analysis (ASCA), Universiteit van Amsterdam. Cinema Olanda is de Nederlandse inzending voor de 57ste Biënnale van Venetië, in opdracht van en gefinancierd door het Mondriaan Fonds.
Cinema Olanda is georganiseerd in partnerschap met de Amsterdam School for Cultural Analysis (ASCA), Universiteit van Amsterdam; Akademie van Kunsten (KNAW); Galerie Wilfried Lentz, Rotterdam; en Nuova Icona, Venetië. De Groene Amsterdammer is mediapartner voor het publieke programma van Cinema Olanda. Voor meer informatie over de Nederlandse inzending, zie: www.venicebiennale.nl.